Dünya Günü'nde gezegenimiz alarm veriyor!

İklim değişikliği popüler arama motoru Google arama motoru anasayfasında doodle olarak karşımıza çıktı. Belirli gün ve haftalar ile ünlü isimlere farkındalık yaratmak amacıyla özel doodle'lar yayınlayan Google bu kez iklim değişikliğini konu aldı.Peki İklim Değişikliği (Dünya Günü) nedir? 2022 İklim değişikliğinin sebepleri ve sonuçları ne demek, nasıl önlenir?

İklim değişikliği ya da Küresel ısınma, karbondioksit gibi ısıyı tutan gazların atmosferde artmasıyla oluşan ve atmosfere salınan sera gazlarının neden olduğu düşünülen sera etkisinin sonucunda, Dünya üzerinde yıl boyunca kara, deniz ve havada ölçülen ortalama sıcaklıkların artması nedeniyle Dünyanın ikliminin değişmesidir. Günümüzde iklim bilimciler (klimatolog) küresel ısınma konusunda hemfikirdirler. Bu iklim değişiklikleri kuraklık, çölleşme, yağışlardaki dengesizlik ve sapmalar, su baskınları, tayfun, fırtına, hortum vb. meteorolojik olaylarda artışlar gibi belirtilerle kendini gösterir.Günümüzde örnek olarak, kışın havaların fazla sıcak ve nemli olması ya da yazın yüksek sıcakların geç gelmesi olabilir. Küresel İklim Değişikliğinin Nedenleri Nelerdir? 1- Nüfus artışı: 2021 yılı itibariyle dünya nüfusunun 7.5 milyarın üstüne çıkması küresel iklim değişikliğinin temel nedenleri arasında yer alıyor. İnsan sayısı arttıkça kişi başına düşen enerji kullanımı da artmaktadır. Bu ise daha fazla endüstriyel üretim ve çevre kirliliği anlamına geliyor. 2- Çevre kirliliği: Çevre konusunda bilinçlenme yaşansa da, hala milyonlarca insan çevreyi kirletmeye devam ediyor. Su, hava ve toprak kirliliğine yol açan atıklar, küresel iklim değişikliğinin temel nedenleri arasında gösterilmektedir. 3- Sera etkisi: Küresel ısınmanın başlıca sebebi, dünyadaki ısının atmosferde biriken gazlar tarafından tutulmasıdır. Biriken gazlar sera etkisine, sera etkisi de iklim değişikliğine yol açıyor. KÜRESEL İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SONUÇLARI NELERDİR?   Küresel iklim değişikliği sonrası buzullar erimeye başladı. Birçok canlı türü yok oldu ve birçok hayvan nesli tükenmek üzere olan canlılar sınıfına dahil edildi. Mevsimlerde anormal sıcaklık artışları gözlemlendi. Toprak ve su kaynaklı birçok hastalık ortaya çıktı. Sel ve erozyon nedeniyle dünya genelinde binlerce kişi evsiz kaldı. Ülkemizin de içerisinde yer aldığı Akdeniz Havzası, küresel iklim değişikliğine karşı yerkürenin en hassas bölgelerinden birisidir. Akdeniz Havzası’nda gerçekleşecek 2°C’lik bir sıcaklık artışı, beklenmeyen hava olayları, sıcak hava dalgaları, orman yangınlarının sayısında ve etkisinde artış, kuraklık ve bunlar dolayısıyla biyolojik çeşitlilik kaybı, turizm gelirlerinde azalma, tarımsal verim kaybı ve en önemlisi kuraklık olarak etkilerini hissettirecektir. WWF-Türkiye’nin gerçekleştirdiği Türkiye’nin Yarınları Projesi Sonuç Raporu’na göre iklim değişikliğinin başlıca etkileri şöyle olacak: • Sıcaklık artışı 2030’lu yılların sonuna kadar sınırlı kalacak, bu dönemden sonra hızlı bir artış gözlenecek, • Mevsimsel ve bölgesel farklılıklar göstermekle beraber sıcaklık artışının kış mevsiminde 4°C, yazın ise 6°C civarına ulaşması bekleniyor (1960-1990 döneminde göre), • Kış yağışlarında Türkiye’nin genelinde azalma görülürken bir tek Kuzey Anadolu’nun doğu yarısında yağışlarda artış görülecek. 2011 yılında yayımlanan İklim Değişikliği Ulusal Eylem Planı da, Türkiye’de yıllık ortalama sıcaklığın gelecek yıllarda 2,5°-4°C artacağını, artışın Ege ve Doğu Anadolu Bölgeleri’nde 4°C’yi, iç bölgelerinde ise 5˚C’yi bulacağını öngörürken, Türkiye’nin yakın gelecekte daha sıcak, daha kurak ve yağışlar açısından daha belirsiz bir iklim yapısına sahip olacağını ortaya koyuyor. İklim Değişikliği Eylem Planı, Türkiye’nin özellikle su kaynaklarının azalması, orman yangınları, kuraklık ve çölleşme, bunlara bağlı ekolojik bozulmalar gibi olumsuz etkilerden önemli ölçüde etkileneceğini öngörüyor. İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİ NASIL ÖNLEYEBİLİRİZ ? İklim değişikliği küresel bir çevre sorunu olsa da günlük hayatımızda bazı alışkanlıklarımızı değiştirerek iklim değişikliğini önleme konusunda olumlu yönde katkı sağlayabiliriz. Ayrıca bu sayede enerji ve para tasarrufu yaparken bir yandan da küresel ısınmayla mücadele edebiliriz. – Kullanmadığımız elektrikli aletleri fişten çekelim. Televizyon, bilgisayar veya telefon şarj aleti gibi elektrikli cihazlar beklemede olsalar bile elektrik kullanırlar. Bu sebeple fişlerini çekmeyi unutmayalım. – Aydınlatma için enerji tasarruflu ampul kullanalım. LED, kompakt floresan ampul ve halojen lambalar eski teknoloji lamba modellerine göre %80’e kadar daha az enerji tüketmekle birlikte %25 daha uzun ömürlüdürler. – Düşük enerji tüketimi ile yüksek verim sağlayan ürünler kullanalım. Elektronik bir ürün satın almadan önce ne kadar enerji kullandığına ve hangi dikkat edelim. Enerji tasarruflu bir ürün alarak hem küresel ısınmaya karşı bir adım atmış olur, hem de uzun vadede bütçe tasarrufu yapabiliriz. C sınıfı eski teknoloji bir buzdolabı senede 750 kWh enerji harcarken, A+++ sınıfı bir buzdolabı senede 150 kWh enerji harcıyor. – Evimizin ısı yalıtımını güçlendirelim. Düzgün bir yalıtım enerji tasarrufunu önemli ölçüde etkiler. Çift veya üç camlı pencere ya da enerji tasarruflu kapı kullanabiliriz. Binaların dış cephe yalıtımı ısınmadan kaynaklı enerji ihtiyacını önemli ölçüde azaltır. – Güneş paneli kullanalım. Çatımıza güneş paneli taktırarak evimizi ve evde kullandığımız suyu güneş enerjisiyle ısıtalım. – Yürüyelim veya bisiklet sürelim. Bu sayede hem enerji tasarrufu yapmış, hem sağlığımızı korumuş , hem de çevreye yardım etmiş oluruz. – Otomobil yerine toplu taşımayı tercih edelim. Yaşadığımız yerde okula ya da işe yürüyerek gitmek mümkün değilse kendi aracımız yerine toplu taşımayı tercih etmek karbon salınımını azaltacaktır. – Uçak yolculuğunu daha az tercih edelim. Uçaklar çok fazla sera gazı salınımına neden olmaktadırlar. Bu yüzden mümkün olduğu sürece uçak yerine tren, otobüs veya deniz yolculuğunu seçelim.