Fikir Isparta Topluluğu, Isparta'da tarıma dayalı sanayinin geliştirilmesine yönelik önemli bir rapor hazırladı. Raporda, geçmişten günümüze Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) süreçleri ele alınarak, tarıma dayalı ihtisas OSB’nin kurulabilirliği detaylı bir şekilde incelendi.

Rapor, Isparta Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgesi çalışmalarını gündemine alması nedeniyle Isparta Valisi Abdullah Erin’e ve konunun önemli bir tarafı olan Isparta Ticaret Borsası Yönetimi adına başkan Hüdai Şahin’e de iletildi.

Rapor üç ana bölümden oluşuyor

Hazırlanan rapor, üç ana başlıktan oluşuyor: Bu başlıklar:

2000’li yıllarda çiçekçilik OSB kurulma çalışmaları,

Isparta’da hayata geçirilen ve kuruluş aşamasında olan OSB’ler,

Isparta’da 4. OSB Olarak Tarıma Dayalı İhtisas OSB’nin Kurulması olarak sıralandı.

Raporda yer alan bölümlerde 2000’li yıllarda Isparta’da çiçekçilik sektörüne yönelik yapılan OSB çalışmalarından günümüzde mevcut OSB’lerin durumuna kadar geniş bir değerlendirme yapıldı.

Geçmişte yapılan OSB çalışmaları

Raporun ilk bölümünde, 2000’li yıllarda Isparta’da tarıma dayalı işletmeler ve Çiçekçilik OSB’nin kuruluş çalışmaları detaylandırıldı. Özellikle karanfil üretimi açısından Isparta’nın avantajlarına vurgu yapılarak, bu alanda yapılan başvuruların süreçleri incelendi. Dönemin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na yapılan başvurular ve Isparta’nın çiçekçilik potansiyeli bu bölümde değerlendirildi.

Mevcut OSB’ler ve yeni projeler

Raporun ikinci bölümünde, Isparta’da faaliyette olan ve inşaatı devam eden OSB’ler ele alındı. Faaliyetteki OSB’ler olarak Isparta Süleyman Demirel Organize Sanayi Bölgesi ve Isparta Deri İhtisas ve Karma Organize Sanayi Bölgesi mevcut durumu açısından gündeme alındı. İnşaatı devam eden ve planlama aşamasındaki OSB’ler olarak ise Yalvaç Organize Sanayi Bölgesi, Keçiborlu Organize Sanayi Bölgesi ve Gönen Organize Sanayi Bölgesi başlıkları dikkat çekti. Raporun ikinci bölümünde mevcut OSB’lerin altyapı durumları ve yeni projelerin ilerleme süreçleri hakkında bilgi verildi.

Isparta’da tarıma dayalı ihtisas OSB kurulabilir mi?

Raporun üçüncü bölümünde, Isparta’nın tarımsal üretim kapasitesi ele alınarak, tarıma dayalı sanayi için teşvikler, avantajlar ve uygun alanlar değerlendirildi. Üçüncü bölümün başlıca değerlendirme başlıkları şu şekilde sıralandı:

Isparta’da tarıma dayalı üretimde öne çıkan sektörlerin problemleri ve önerileri,

Isparta’nın teşvik sistemindeki konumu,

Tarıma dayalı ihtisas OSB’nin sağlayacağı destekler ve avantajlar,

Isparta’da tarıma dayalı ihtisas OSB’nin kurulabileceği potansiyel bölgeler.

Rapor, özellikle teşvik sistemine dikkat çekerek, Isparta’nın sanayi açısından yaşadığı dezavantajlara çözüm önerileri sundu. 2012 yılında Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın yayımladığı raporda Isparta’nın sanayi sektöründeki temel sorunların devlet teşviklerinin yetersizliği, desteklerin geri ödeme süresinin kısa olması, küçük sermayeli işletmelerin birleşememesi ve büyük üreticilerle rekabet edememesi şeklinde tespit edildiği ve bu sorunlara çözüm olarak da Isparta’nın 3. veya 4. teşvik bölgesi kapsamına alınması gerekliliğinin önerildiği vurgulandı. 

Fikir Isparta Topluluğu’nun raporunda 2012 Yılında Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Isparta’nın 3. ve 4. teşvik bölgesinde olması gerektiği ifade edilmesine rağmen Isparta’nın mevcut durumda 2. teşvik bölgesinde yer aldığı ve bu nedenle büyük yatırımcıları çekme konusunda dezavantajlı bir konumda olduğu ifade edildi. Raporda, tarıma dayalı organize sanayi bölgesi sayesinde teşvikte 2. bölge dezavantajlarının aşılabileceği üzerinde duruldu.

Fikir Isparta Topluluğu’nun hazırladığı raporun sonuç bölümünde, Isparta’nın tarımsal üretim potansiyeli ve bu potansiyelin sanayi ile entegrasyonu vurgulandı. Özellikle gül, lavanta, elma, karanfil gibi ürünlerde Türkiye’nin önde gelen üretim merkezlerinden biri olan Isparta’nın, tarıma dayalı ihtisas OSB ile ekonomisini güçlendirebileceği belirtildi.

Raporun öne çıkan sonuçları şu şekilde özetlenebilir:

“Isparta, tarıma dayalı üretim açısından önemli bir konuma sahip.

TDİOSB, tarım sektörüne modernizasyon sağlayarak verimliliği artırabilir.

Tarımsal ürünlerin işlenmesi ile kozmetik, gıda ve ilaç sanayii geliştirebilir.

Tarım ve sanayinin entegrasyonu kırsal kalkınmayı destekleyerek göçü engelleyebilir.

Avrupa Birliği fonları ve devlet teşvikleri bu süreçte değerlendirilmelidir.

Türkiye'de tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgelerinin (TDİOSB) sayısı, 19 Ocak 2025 itibarıyla 42'ye ulaşmıştır.  Bu TDİOSB'lerin 8'i faaliyette olup, 3 binden fazla kişiye doğrudan istihdam sağlamaktadır. Isparta, bölgesindeki güçlü tarımsal üretim potansiyeli ile TDİOSB kurulabilecek en güçlü merkezlerden biri konumundadır.”

Raporun sonuç bölümünde Isparta’daki tüm siyasi aktörler, sivil toplum kuruluşları ve iş dünyasının ortak hareket etmesi gerektiği vurgulandı. Bu sürecin, Ankara’daki bürokratlar ve Ispartalı iş insanlarının desteğiyle hızlandırılması gerektiği ifade edilen raporda “Isparta, tarım ve sanayi alanında kaybettiği fırsatları, Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgesi ile yeniden kazanabilir” denildi.